vrijdag 1 april 2011

Bloedmobieltjes

Ik heb woensdagavond een interessante documentaire gezien: Blood in the Mobile, over het verband tussen onze mobieltjes en een langdurig bloedig conflict in Oost-Congo dat al meer dan 5 miljoen levens heeft gekost.


In de documentaire gaat de Deen Frank Poulsen op zoek naar de herkomst van de grondstoffen die in elk mobieltje zitten. Mobieltjes bevatten onder andere edelmetalen (goud, zilver), zware metalen (kobalt) en zeldzame mineralen als coltan en cassiterite. Zonder coltan zou elke mobiele telefoon het formaat en het gewicht hebben van een colafles. Dankzij coltan kan men mini-accu's en mini-condensatoren inbouwen, waardoor het erg kostbare metalen zijn.
Coltan en cassiterite zijn grotendeels afkomstig uit mijnen uit de Congo. Congo is ontzettend rijk aan waardevolle grondstoffen, zoals goud, diamant en mineralen. Desondanks in de Congo één van de armste landen ter wereld, en verdwijnen de waardevolle grondstoffen in de handen van het Westen.

Deze mineralen worden gedolven door veelal tienerjongens en mannen die gedwongen zijn om onder erbarmelijke omstandigheden te leven. Ze verrichten jarenlang zwaar lichamelijk werk in diepe en gloeiendhete mijnschachten, en verdienen hooguit tussen de 1 en 5 dollar per dag. Hun geld moeten ze dan grotendeels weer afstaan aan de gewapende troepen. Hierdoor komen ze terecht in een uitzichtloze situatie, en velen kunnen nooit meer weg.
Poulsen: "Hier sterven mensen, zodat wij nieuwe mobieltjes kunnen kopen."


De mineralen worden duur doorverkocht aan het Westen en eindigen op den duur in onze nieuwe mobieltjes. De winst komt terecht bij het leger en de andere milities, die hiermee de burgeroorlog financieren en de lokale bevolking terroriseren.

Hierdoor zijn de metalen conflictmetalen geworden, en zo financiert het Westen een bloedige oorlog die in de afgelopen 15 jaar meer dan 5 miljoen levens heeft gekost.

Poulsen vraagt zich af in hoeverre wij met onze grote zucht naar de nieuwste mobieltjes en andere elektronica verantwoordelijk zijn voor deze kinderarbeid, uitbuiting en burgeroorlog? Door de grote vraag uit het Westen zijn immers deze illegale mijnen ontstaan. Hij reist af naar het hoofdkantoor van Nokia, de grootste mobiele telefoonfabrikant. Hij wil weten of Nokia zich bewust is van de herkomst van hun grondstoffen en wat ze er aan doen? Nokia draait om de hete brij heen en zegt dat ze erg bezorgd zijn over de situatie. Ze zouden ooit wel graag willen beginnen aan een eerste stap om naar een mogelijke oplossing toe te werken... enz enz.
Poulsen is van mening dat Nokia zich dondersgoed bewust is van de uitbuiting in de Congo. Nokia is echter meer geïnteresseerd in winst maken en veel geld verdienen, en doet dat desnoods over de rug van de jongens die gedwongen in de mijnen werken.

Er is een vrij eenvoudige oplossing voor dit probleem. De elektronica-industrie moet verplicht worden te vermelden waar de mineralen vandaan komen die verwerkt worden. Iedere consument kan dan zien waar de grondstoffen voor zijn mobieltje vandaan komen, en kan er voor kiezen om een conflictvrij product te kopen.

Er is echter nog geen wet die verbiedt om conflict-mineralen te verwerken in elektronische producten. Hierdoor is er nog geen telefoon leverbaar waarin gegarandeerd geen conflict-mineralen zijn verwerkt. Het enige wat je voorlopig als consument kan doen is zo weinig mogelijk nieuwe elektronische apparaten kopen. Het is de verantwoordelijkheid van de fabrikanten om coltan en cassiterite uit legale bronnen te halen.

Kijk in ieder geval de trailer van de documentaire:


De volledige documentaire is via Uitzending Gemist te zien.

Interessante links:
Bloodinthemobile 
Conflictminerals.org
African minerals and electronics: Technology soaked in blood
They are calling on you (erg mooie pdf)

Als je even op internet zoekt, kom je meer documentaires tegen.
Blood Coltan (2008)

Leestip over de Congo:
De Gifhouten Bijbel van Barbara Kingsolver. Deze historische roman gaat over de koloniale geschiedenis van de Congo en speelt in de jaren '50 van de 20e eeuw.

Overige tips:
http://www.leonardodicaprio.org/
Dit verhaal over Coltan doet waarschijnlijk denken aan de film Blood Diamond met Leonardo Dicaprio, waarin diamanten op een soortgelijke schrijnende wijze werden gedolven. Er schijnt inmiddels een keurmerk of certicaat te bestaan voor conflictvrije diamanten. Leonardo Dicaprio heeft een eigen eco site waarop veel informatie te vinden is over de situatie in Oost-Congo en wat de gevolgen voor de berggorilla's daar zijn. Volgens mij wordt de site nu verbouwd (ik zie alleen onderwerpen over tijgers), maar ik houd de site in de gaten.

Wil je je oude mobiel recyclen?
Je kunt je telefoon gratis opsturen naar een goed doel. Zij krijgen een vergoeding, waarna de opbrengst ten goede komt aan de door hen gesteunde dieren/projecten. Bovendien wordt je telefoon gerecycled en komt zo niet op de afvalhoop terecht.
Inlever envelop van Stichting AAP
Inlever envelop WNF

16 opmerkingen:

  1. Weer zo'n eye-opener, net als de aktie van Tonu Chocolony voor slaafvrije repen en de nieuwe akties over goud. Er is zoveel waarvan wij niet weten hoe het precies zit, maar je moet er op gewezen worden. Wie wil nu nog steeds graag een nieuwste I-phone of Blackberry?

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Ik niet meer, ik gebruik nu mijn oude mobiel (> 2 jaar oud), net zolang hij helemaal op is. Daarna wil hem recyclen.

    Ik zou het liefst een fairtrade en duurzaam geproduceerde mobiel willen. Er is nu wel een mobieltje van gerecyclede materialen (Blue Earth), maar daar zitten dan waarschijnlijk wel weer wel conflictmineralen in.


    Verder schijnen er ook misstanden te zijn in de Chinese fabrieken waarin de telefoons gemaakt worden (o.a enorm hoge werkdruk voor de werknemers).

    Uiteindelijk komen veel afgedankte oude mobiels bij het afval terecht waar ze het milieu vergiftigen, of ze gaan terug naar Afrika. In Ghana wordt bijvoorbeeld veel oude elektronica gedumpt. Zo is de cirkel weer rond..

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Ik ben er stil van. Ook had ik hier geen idee van. Ik heb van de week nog mijn contact verlengt,maar ik had mijn oude mobieltje gehouden. Want ik vond het onzin om een nieuwe te nemen.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Ik ga ook al lang niet meer mee in de race om het nieuwste mobieltje. Ik gebruik de mijn helemaal op. Ik voel me echter niet schuldig over het gebruik van mijn mobiel, Ik blijf me steeds weer verbazen hoe mensen het in hun hart en hoofd kunnen halen om elkaar zo uit te buiten.
    Is het niet om mineralen, dan wel goud of diamanten en vroeger was het ivoor of specerij of gewoon omdat ze van een ander ras of stam zijn. Het is vreselijk.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Ik houd mijn mobieltjes altijd tot ze op zijn, elke keer weer opnieuw alles instellen is niets voor mij. Mijn huidige toestel heb ik nu 3 jaar en die kan echt nog wel even mee!

    Een soort keurmerk zou wel een idee zijn, maar ik denk ook dat veel mensen die wel vaak een nieuw mobieltje hebben hier niet echt van wakker liggen.

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Ik doe dat eigenlijk ook altijd, mijn mobieltjes zo lang gebruiken totdat ze op zijn en er iets echt niet meer werkt. Helaas gaan ze nooit langer mee dan 4 jaar.

    Ik had alleen tot vorig jaar - toen ik hoorde van coltan - er nooit bij stilgestaan waar de onderdelen ervan nu vandaan komen.

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Ik wist het al wel, en daarom doe ik altijd zo lang mogelijk met mijn mobieltjes, de vorige ging ruim zeven jaar mee, en mijn huidige heb ik ook al bijna twee jaar.

    Liefs, Haagje

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Ik wist het van juwelen e.d. maar ik stond er totaal niet bij stil dat dit ook voor telefoons geldt (en waarschijnlijk voor nog veel meer spullen.
    Ik vind ZO GOED van jou dat JIJ vaak de aandacht vestigt op dit soort dingen.
    Ik wilde eigenlijk graag een nieuw mobieltje. Mijn excuus was: 'het maken van betere foto's' maar eigenlijk voor het hebben.
    En weet je wat? Nu door jouw stukje ga ik het niet doen. Ik vind dit vreselijk.
    Bedankt dat je mijn ogen opende.
    Liefs,
    NZ

    BeantwoordenVerwijderen
  9. En Oryx,
    Ik hoop dat je het niet erg vindt (als dat wel zo is, laat het weten), ik heb gelinkt na dit bericht op mijn site want ik vind dit een heel belangrijk onderwerp en hopelijk lezen dit dan meer mensen.
    Laat je het weten?
    Gr,

    BeantwoordenVerwijderen
  10. NZ, bedankt voor het compliment en wat goed zeg dat je toch geen nieuw mobieltje gaat aanschaffen!

    Ik heb gezien dat je me gelinkt hebt, vind ik erg leuk! :) Inderdaad, hoe meer mensen weten waar hun mobieltjes en andere elektronica vandaan komt, hoe beter.

    BeantwoordenVerwijderen
  11. Wat een naar verhaal. Ik had toch al een hekel aan mobieltjes, en nu helemaal. Ik ben benieuwd wat mijn puberkinderen zeggen als ik ze dit vertel.

    BeantwoordenVerwijderen
  12. En zo zijn we weer wat wijzer geworden ...

    BeantwoordenVerwijderen
  13. Hier schrik ik heel erg van.
    Zal mijn oude stukke telefoon laten recyclen.
    Zal mij als volger bij je aanmelden, wat jij weet geef ik in mijn omgeving weer door.
    Hartelijke groet,
    loes

    BeantwoordenVerwijderen
  14. @anoniem:
    Wel een beetje een spuit elf reactie, hoor. ;)

    Maar toch leuk om te weten dat mijn oude blogjes nog gelezen worden. :)

    BeantwoordenVerwijderen
  15. Dat is wel flink rot. Maar achteraf gezien is een groot deel van alle dagelijkse apparaten met enige negativiteit geproduceerd. Negatief in de zin dat bijvoorbeeld tienerjongens voor de materialen zorgen. Je kan afstand doen van die producten, maar het zal toch weinig verandering in brengen. Het is maar hopen dat de goede kant op gaat. Ik krijg gewoon de neiging om mijn telefoon nu kapot te gooien. Laat ik dat maar beter niet doen.

    BeantwoordenVerwijderen