Vis noch vlees

Vis noch vlees is een ijzersterke VPRO documentaire over onze vlees- en visconsumptie. De documentaire drukt iedereen maar weer eens met de neus op de feiten. We weten allemaal wel dat het eten van vlees en vis grote milieuschade en veel dierenleed tot gevolg heeft, maar toch consumeert Nederland vrolijk door. De documentaire onderzoekt de vraag waarom we toch zo verslingerd zijn aan vlees en vis?

De documentaire:

Of kijk hem hier voor een beter beeld


Enkele mooie passages uit de documentaire:


Charlotte Mutsaers:
"We leven in zo’n vleescultuur, ook in je eigen leven. We zijn er zo aan gewend, al  van jongs af aan. Het zit al in je babyprakje. Maar naderhand doe je steeds meer kennis op. Je ziet dingen, je leest dingen. Ja, je kunt het ook wegstoppen, maar dat vind ik een beetje flauwekul.
Noem de dingen bij de naam. Zeg dan in godsnaam als je vlees eet: het dier is ook mede namens mij vermoord. Zeg dat dan."

"Het is merkwaardig dat mensen die dezelfde kennis als ik hebben, toch hun vlees niet laten staan. Dat stelt mij ook voor raadsels.
Het is droevig, dat pas als wij – de mens- beseffen dat dat kiloknaller vlees ongezond is, en dat de misstanden in de vee-industrie ons heel veel geld kosten (denk aan gekke koeienziekte, varkenspest, en recentelijk de ESBL kip), dat dat (geld) pas het argument is om die hele vieze vee-industrie te laten verdwijnen. Dat vind ik heel erg, want voor mij heeft het gebrek aan dierenwelzijn altijd voorop gestaan. Het leed voor het individuele dier, en dat duizendvoudig." 

 Roos Vonk:
"Het ligt er ook aan dat mensen toch een korte-termijn geheugen hebben bij de aankoop van vlees. Goedkoop is beter is het idee. Je proeft het ook niet aan het vlees. Je ziet niet aan die kip wat voor een ellendig leven het heeft gehad."


Rechtvaardigingen
Er wordt ook al tijden gezocht naar nieuwe rechtvaardigheden voor het eten van vlees. Zo ontwikkelde de wetenschap in de 19e eeuw het idee dat mensen vlees nodig hebben. Dit wordt vervolgens het nieuwe standaard-idee. Het duurt vrij lang voordat de wetenschap toegeeft dat we helemaal geen vlees nodig hebben.

Nadat we na de Tweede Wereldoorlog veel meer vlees zijn gaan produceren, moest dat vlees ook verkocht worden. De overheid lanceerde toen campagnes, waaronder Kip. Het meest verrassende stukje vlees. Kip! en de Schijf van Vijf, om al dat vlees maar aan de man te brengen.

Maar als we helemaal geen vlees nodig hebben, hoeveel dierlijke ingrediënten hebben we dan wel nodig?
Roos Vonk: "Als je een of twee keer per week vlees eet, of dierlijke vetten eet, dan krijg je al meer dan genoeg binnen. Als je kijkt wat de gemiddelde Nederlander nu aan vlees eet (vrijwel elke dag en zo’n 60 kilo per jaar per persoon), dan is dat gewoon veel te veel en ongezond. Die dierlijke eiwitten kun je vervangen door plantaardige eiwitten. Eigenlijk zit er ook al genoeg plantaardige eiwitten in groente en vleesvervangers."


De blik van een natuurfilmer:
De documentaire kijkt ook met de blik van een natuurfilmer naar bijvoorbeeld varkens. Zo gaat er een stukje over ‘het wilde bosvarken’, dat erg schuw schijnt te zijn maar ook erg intelligent is... "Varkens zijn net zo intelligent als een kind van 5. Het is dan ook moelijk voor te stellen dat ze hier en daar ook wel eens worden opgesloten! Maar kijk, hier vinden we haar in het wild. Het is een erg vreedzaam dier."


Eigen kantine ook vlees- en visvrij
De VPRO steekt ook haar hand in eigen boezem. De documentairemaakster gaat proberen de VPRO kantine vlees- en visvrij te krijgen. In de kantine is er namelijk elke dag veel vlees en vis te verkrijgen.
Dit terwijl de publieke omroepen toch veel documentaires maken over de gevolgen van onze vleesconsumptie voor dier en milieu. Waarom blijven de medewerkers van de omroepen dan zoveel vlees consumeren? Het is links lullen en rechts je maagje vullen.

Sommige medewerker vinden het een erg goed initiatief. Met deze actie wordt een duidelijke stelling ingenomen. Zo zei een medewerkster: "’s Middags moeten ze dooie beesten eten en ’s avonds weer. Wat is dan voor gelul?"


Tot slot
Charlotte Mutsaers:
"Als je gewoon nu, vandaag, op de hoogte stelt wat er gebeurd met andere levende wezens dan de mens, dan denk ik dat - als je enigszins vermogen tot empathie hebt met andere wezens - dat je dat niet wilt, en dat je daar niet aan mee wilt werken. Hoe lekker je vlees ook vind. En vlees is toch wel het allerlekkerste wat ik ken."


Persoonlijke nooit:
Ik vind dat ook. Vlees vind ik ook echt zó lekker, maar ik toch eet ik het niet meer. Ik zou van 23 mei tot 23 juni een maand lang geen vlees meer eten. Inmiddels is het 11 juli, en ik eet nog steeds geen vlees. Ik moet zeggen, ik mis vlees het merendeel van de tijd niet, ik kan prima zonder. (Al had ik gisteravond wel opeens zin in spekjes... hmmmz....)
Wat ik in ieder geval zeker níet mis is om vlees te kopen in de supermarkt, en om het klaar te maken. Ik vind rauw vlees er vaak toch wat eng uitzien, en de geur die er vanaf komt als je vlees bakt... Nee, dat mis ik niet.

En als je dan op de snelweg richting Brabant rijdt, en je ziet weer zo’n veewagen met varkens erin rijden... Dan weet je al gelijk waar ze naartoe gaan. Het slachthuis. Dan ben ik toch blij dat ik daar niet meer aan meedoe!



Links:
Blog over de felle reacties van linkse omroepmedewerkers (die vielen mij ook zwaar tegen)
Achtergrond van de documentairemaakster