zondag 26 februari 2012

Mini-recensie van het boek Genoeg: consuminderen vanuit een wetenschappelijk perspectief

Ik heb het boek Genoeg van John Naish gelezen. Sommigen vonden het niet om door te komen, maar ik vond het een fijn en inspirerend boek om te lezen. De auteur treedt af en toe wat in herhaling, maar er staan veel interessante en bijzondere opmerkingen in.

Één passage vond ik erg leuk, en dat is de passage waarin consuminderen bekeken wordt vanuit een wetenschappelijk perspectief. Wetenschappers van de Universiteit van Glasgow hebben een studie gedaan naar mensen die vrijwillig met minder leefden. Wat blijkt? Om echt zelfvoorzienend te kunnen leven heb je vooral heel veel geld nodig.

Vanaf blz 154...
Wat is het alternatief voor meegesleept worden door een enorme stroom levensstijlopties? Er is een soort beweging gaande, een voluntary simplicitiy movement. Vrijwillige eenvoud. Een kleine, maar groeiende groep mensen die ervoor kiest de stedelijke ratrace te verruilen voor een rustig plattelandsleven waar de opties zich beperken tot keuzes die alleen lokaal, ethisch, duurzaam en recyclebaar zijn. Een leven waar in ruil daarvoor de druk minder is en de verwachtingen simpeler zijn. Zelfs de oude Grieken benadrukten al de eenvoudige genoegens des levens, zoals een goede maaltijd en goede vrienden.Het ideaal van zelfvoorzienend leven is verheven tot een hoogtepunt van het nieuwe groene maatschappelijke ideaal. Vele consuminderaars kiezen ervoor dit ideaal te verkennen door naar de boerenmarkt te gaan of een groente- en fruitabonnement te nemen.
Maar als je meer wilt doen dan een beetje pootjebaden in de versimpelde agrarische idylle, kan de logistiek uiterst lastig zijn, tenzij je al eerder flink in de slappe was bent komen te zitten. Een onderzoeker aan de Universiteit van Glasgow die de beoefenaars van vrijwillige eenvoud diepgaand heeft bestudeerd, zegt: ‘Het simplificeren van je leven is zeer gecompliceerd’
Het grootste probleem is de aanzienlijke financiële injectie die je nodig hebt om te ontsnappen aan de zwaartekracht van het westerse leven van de 21e eeuw; simpelweg je eigen houten hutje naast een vijver bewonen kan niet, en het vergt een grote som geld om een hypotheekvrije lap grond met ethisch verantwoorde lokale rozen te bekostigen. ‘Om de beslissing te kunnen nemen radicaal te vereenvoudigen, minder te hebben, moet je in het verleden heel veel gehad hebben’.



Nog wat andere leuke citaten en treffende bespiegelingen uit het boek:

  • Opvattingen over levensstijl zijn net zo besmettelijk als geeuwen, marcheren en ellende. 
  • Parttime werken is beter voor je eigen ecologie, omdat het ruimte vrijmaakt om je geest, leven en lichaam (beter) te verzorgen.  
  • Is het je wel eens opgevallen dat hypotheekverstrekkers nooit reclame voor hun producten maken met foto’s van mensen die overwerken om de stenen dozen waarin ze wonen te kunnen betalen?
  • Ecoleven wordt in rap tempo een sociaal statement. Naish noemt het een vorm van gft-snobisme. Een groeiende maar onuitgesproken overtuiging onder de middenklasse is dat aardige, goed opgeleide, zorgzame mensen recyclen en naar boerenmarkten gaan. Vervelende, onnozele, gewone mensen doen dat niet.
  • ‘Zijn we er al? Zijn we er al?’ Dat is het eeuwigdurende refrein van de achterbank van de menselijke evolutie. Onze instincten beieren dezelfde herhaalde vragen als verveelde kinderen op de achterbank van een auto. Zijn we al gelukkig genoeg? Hebben we al genoeg kennis? Zijn we al voldaan genoeg en zijn we al rijk genoeg? Als Maynard Keynes op de chauffeursstoel had gezeten, zou hij zich omgedraaid hebben om ietwat korzelig te antwoorden: ‘Potverdikkie ja. Stap nou maar uit en ga van het uitzicht genieten.’
  • Als Keynes de huidige welvarende Westerse wereld zou zien, zou hij zeggen: Fiscale klus geklaard. Laten we verdergaan met interessante dingen.’ Hij dacht dat als iedereen eenmaal zijn behoeften en basisverlangens had bevredigd, dat we eindelijk vrij zouden zijn om de hogere mogelijkheden van de mensheid te verkennen. We zouden floreren: in de kunst, cultuur, in het perfectioneren van de ultieme verfijndheid van schoonheid en vriendschap.
  • In plaats daarvan jagen we op steeds meer bezittingen, beroemdheid, geluk, nietszeggende informatie en andere steeds maar meren.
  • Het materiële is in de westerse wereld wel zo’n beetje optimaal. Het heeft geen zin nog meer na te jagen. Het is tijd om dankbaar te zijn, en om te zeggen:  ‘Genoeg’.



Lees ook:
Interview van Genoeg Magazine met John Naish uit Genoeg 68 (pdf)


Recensies van andere bloggers:
Valhalla: Eenvoudig leven is a bitch
Een beetje groener: Genoegisme

8 opmerkingen:

  1. Ik heb ook genoten van dat boek. Groeten Izerina

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Idd, we hebben een hoge hypotheek moeten nemen om ons boerderijtje op 2500 vierkante meters te kunnen betalen. Nu werken we 50 uur per week, vooral voor de hypotheek. Als we 75 zijn is die afbetaald en gaan we een moestuin aanleggen!

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Aan de ene kant is dit zo, aan de andere kant gaat het hier ook om keuzes maken. Je kunt in de kop van Groningen een boerderijtje met landje kopen voor een bedrag waar je in de Randstad niet eens een tussenwoning voor hebt. En als je voor jezelf op de rem trapt en genoeg hebt, dan heb je ook meer geld over om je hypotheek af te betalen en ervoor te zorgen dat het van jou is. Ik heb geen shitload aan geld (gehad), maar ik woon wel in een boerderij, met een flink stuk land. En ja, daar zit een megahypotheek op, maar ik ben toch niet van plan om tot mijn 75e af te betalen!

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Heb het boek ook gelezen. Inspirerend. Inderdaad keuzes maken.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Leuk dat je naar mijn recensie verwijst! Ik moest er even inkomen maar daarna vond ik het net zo inspirerend. Manlief is het nu aan het lezen maar die heeft wat meer moeite met het taalgebruik.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ja, het is echt populair wetenschappelijk he, maar daar hou ik zelf wel van. :)

      Verwijderen
  6. Geweldig boek he? Ik heb er echt om moeten lachen. Deels herkenbaar ook, het zit inderdaad in je genen, heb ik het idee.

    Oh shit, ik wilde je de link mailen van een docu die ik pasgeleden zag. Over het ontstaan van het ''meer meer meer''. Kwam natuurlijk van overzee en het ging erover dat in Europa nog lang gehecht werd aan kwaliteit. En dat het er ook nog lang gemaakt werd. Onder andere. Zou best komen dat van een kijktip van jou kwam trouwens, hahaha.

    GFT snobisme is wel geniaal.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. ja, inderdaad, en net als pootje baden in de versimpelde agrarische idylle. Hoe verzin je het, maar geniaal. :)

      Vond het een heerlijk boek. Ik heb bij het lezen opgeschreven welke bladzijdes ik leuk vond, en heb die in Word overgetypt. Aan de hand daarvan is dit blog tot stand gekomen.

      Ben nu wel benieuwd naar die kijktip, haha.

      Verwijderen